La Voz de Galicia
Recuperación diaria das columnas de Á Marxe, escritas por Carlos Casares en "La Voz de Galicia"
Seleccionar página

Intelectuais críticos

Un estudante foi entrevistar nunha ocasión a Josep Pla para unha revista que os rapaces facían na universidade de Barcelona e preguntoulle cal era a razón de que non exercese case nunca a crítica contra o poder. O escritor catalán, agudo e raposo a partes iguais, en vez de demostrarlle ao mozo que estaba esquivocado, contestoulle dicindo que a actividade crítica, se non se exercía con intelixencia, convertíase nunha estupidez e que aínda que el non se consideraba intelixente tampouco estaba disposto a que o tivesen por estúpido.

¿En cal destas dúas categorías habería que situar esas opinións, onte tan abundantes nos periódicos galegos, que aseguraban que o Día das Letras Galegas non se debe celebrar? Os argumentos empregados, é dicir, carácter oficial, institucionalización dos escritores e demais, non destacan precisamente pola súa orixinalidade ou agudeza nin parece que acheguen ningunha idea digna de tal nome.

Non sería difícil deseñar … Seguir leyendo

Unha visita a San Petersburgo

De todas as cidades que visitei na miña vida, unha das que gardo mellores recordos é Leningrado, que agora se volve chamar San Petersburgo. Estiven alá no ano 1982, invitado polos escritores soviéticos. A pesar de que foi unha visita breve, quedáronme dela moitas imaxes e lembranzas. Recordo, por exemplo, unha cea no Astoria, que os meus colegas me quixeron dar avisándome previamente de que ía facer unha cousa que Hitler non conseguira facer, pois nunca ceou alí, aínda que o tiña anunciado.

Teño tamén moi vivas na memoria as horas que pasei no hotel Europa, tan ben conservado que era posible percibir no aire dos corredores o paso de bolboreta de Isadora Duncan, que alí viviu unha louca paixón co poeta Serguei Esenin, o cal se suicidou pouco despois, precisamente nun cuarto do Astoria.

Acórdome igualmente das noites brancas, aquel soño infantil, por fin realizado, de que fose sempre … Seguir leyendo

Unha felicitación

O sábado, algúns dos escritores e profesores que asistimos ao Simposio que se celebrou estes días na Universidade de Londres decidimos achegarnos aos locais do Centro Galego, no barrio de Kensington, para seguir a través do canal internacional da televisión española o partido de fútbol. Non se collía. Unha multitude apiñada e suorenta foi seguindo con nerviosismo crecente o que o paso acelerado do tempo facía cada vez máis difícil. Á final, choraban os nenos, choraban os vellos, era a desolación completa.

Un rapaciño sobre todos os demais non quería nin podía ser consolado. Sentado contra unha parede, desatendía unha e outra vez os requirimentos dos pais para que se fose tranquilizando. Eu achegueime a el coa intención de dicirlle unhas palabras. Era inútil. Por un momento pensei con que cara entraría na escola o próximo luns.

Saímos de alí en silencio e fomos comer un bocado a un restaurante … Seguir leyendo

A luz

Dar unha conferencia no Salón de Cent, no Concello de Barcelona, impón un pouco, como se un se sentise obrigado a falar, sen profanala, coa beleza daquel lugar histórico, tan imponente. Saín do trance como puiden, pero paseino ben. Gustaríame saber como o pasou o público, pero iso nunca se sabe. Despois da charla, durante o ágape que nos serviron, achegouse unha rapaza para que lle firmase nunha servilleta. A ela, polo menos, non lle debeu parecer mal a charla, pois dábase a circunstancia de que a servilleta que me presentou estaba chea de graxa e un pouco de carmín. Entendín o xesto como un eloxio e quedei completamente tranquilo.

Logo veu a cea con oito persoas nun restaurante agradable. Non recordo o que comemos, porque pasei todo tempo escoitando a unha amiga alemá, a quen quero moito, coa que había bastante que non falaba. Encántame a súa sintaxe, o … Seguir leyendo

Palabras

Hai un momento, cando me ía sentar para escribir o artigo de hoxe, chamáronme por teléfono para que dixese cal é a miña palabra galega predilecta. A min, este tipo de preguntas déixanme desconcertado porque non sei que responder. En cuestións lingüísticas son bastante normal, aínda que teño os meus principios. Por exemplo, cústame moito escribir “marabilla” con “b”, que é o correcto, son incapaz de utilizar a palabra “subhasta”, en vez de “subasta”, e non me sinto cómodo falando de “avaliacións”, “orzamentos” ou “titorías”. Xa sei que todas esas formas están perfectamente xustificadas, pero un ten as súas manías.

Unha vez, como xa contei noutras ocasións, don Vicente Risco pediume que agardase por el antes de marchar do café. Resulta que eu estivera falando cun señor a dous metros de don Vicente, que debeu de escoitar a conversa, porque o que me quería dicir era que tivese coidado con … Seguir leyendo

Cousas con tradición

A semana que agora remata, tiven que viaxar todas as mañás de Vigo á Coruña, case ida por volta, polo cal puiden escoitar a radio durante un par de horas diarias polo menos. Entre as moitas cousas que oín, divertiume bastante un programa de cotilleo sobre a familia real inglesa, no que participaban varios expertos, un deles indignado coa conduta pública dos membros da casa de Windsor. Foi este señor quen dixo que, ao paso que van, o descrédito acabará facendo imposible o futuro da monarquía no Reino Unido.

É probable, pero non seguro. Houbo épocas nas que as cousas foron moito peores que agora e non pasou nada. Se falamos de desprestixio, a familia actual resulta exemplar comparada coa de Xurxo III, que morreu tolo no século pasado e deixou detrás de si sete fillos varóns, todos rariños e cinco mulleres que non eran santas.

Dun deles, o duque … Seguir leyendo

Alcumes e apelidos

Ese señor Microbio do que falei onte, xa dixen que aceptaba a súa nomeada sen enfadarse. En realidade, algúns apelidos naceron de alcumes como este. Por iso moita xente os asimila tan ben, tanto que algunhas persoas, cando morren, aparecen nas esquelas cos alcumes polos cales foron coñecidas en vida. Aínda hai pouco, eu vin un destes anuncios fúnebres no que figuraba, detrás do nome e os apelidos do defunto, que era carniceiro, o alcume de Talladas, seguramente para que o puidesen identificar.

Non sei de que depende a aceptación ou o rechazo destas cousas. En Santiago, o Hola Que Tal, polo que me contaron, non protestaba. Na miña vila tamén o levaban bastante ben o Cero Quince e o Seis Reás. En cambio, o Sabidilla irritábase cada vez que llo dicían, razón dabondo para que llo dixesen moito.

Dos meus tempos na escola, ao Celsito Culinó non lle importaba … Seguir leyendo

No tren

Agora mesmo, cando escribo estas liñas, son as dez da mañá do sábado e vou nun tren que me leva desde Zürich a Lausana. O día está moi agradable, co sol brillando nun ceo azul e limpo; a temperatura é tamén moi grata, ao revés do que sucedeu onte, que non se paraba coa chuvia e o frío. Viaxo nun vagón de fumadores, non porque fume a estas horas, cousa que nunca fago, pois o meu vicio limítase á hora do café, senón porque vai case baleiro, ao contrario do que sucede no resto dos departamentos, completamente abarrotados e cheos de nenos que berran.

Un ten a sensación de viaxar entre leprosos, pero con espazo e cómodo. Escuso dicir que os trens suízos son puntuais, rápidos e limpos. Con todo, no que respecta á limpeza, as cousas non son como eran hai anos, quizais porque un viña entón dun país … Seguir leyendo

Regalo

A amiga da que falei onte aquí, Elke Wehr, procede da Alemaña do Leste, de onde marchou cando era unha nena. Moitas veces lle teño escoitado historias daquela época da súa vida, entre elas como lle ocultaron ao seu irmán, ata o mesmo momento en que se produciu o feito, a decisión de pasar ao outro lado, pois o neno tiña categoría de heroe porque denunciara a unha familia veciña. Xogando na casa dun amigo, escoitou algo ao respecto e foi correndo á policía. Na escola puxérono como exemplo e el sentiuse un bo cidadán. Cando eu o coñecín en Berlín, aínda non superara os remordementos que lle viñeron logo, ao ser consciente do que fixera.

Unha vez, Elke levoume ata a ponte de Glienicke, esa que vimos tantas veces no cine, coa escena, sacada da vida real, de cambiar espías entre os dous bandos. Por alí pasaba ela tódolos … Seguir leyendo

O raio portugués

O venres pasado, a tormenta andou enlouquecida por aquí, polo val, e fixo algunhas falcatruadas, aínda que ningunha directamente contra as persoas: destruíu un galpón, e foi lástima que non destruíse algúns máis, feriu de morte a un cabalo e arrasou un pequeno bosque de piñeiros. Despois dun par de horas de rebumbio, a negrura metálica do ceo foise correndo cara a Portugal e deixounos en paz ata a noite, que volveu. Unha paisana, irritada por tantos tronos, raios e lóstregos, díxome ao pasar: “A moi cabrona aínda non quedou contenta”.

Parei uns minutos a falar con ela. Estaba convencida de que estas tormentas que van a Portugal e volven son as peores, pois o que fan alí é cargar ferro, que abunda nas montañas. Cando regresan, a chispa é de color amarela, vinte veces máis poderosa que a de aquí, porque trae xofre. Polo visto, este raio portugués ten … Seguir leyendo