por amarxedotempo | Dic 24, 2013 | Marxe
Con frecuencia, nun dos cafés aos que vou, atópome cunha señora gorda e mal vestida que se dedica a xogar nunha desas máquinas que tanto atractivo teñen para moita xente. Eu confeso que só caín nesa tentación unha vez na miña vida. Ocorreume nun barco inglés, nunha travesía entre Inglaterra e Dinamarca, e non recordo que fose demasiado divertido, a pesar de que gañei unha cantidade que non debía de ser pequena, polo menos se un xulga polo estrondo escandaloso que fixeron as moedas ao caer.
Nese preciso instante, cando eu sentía unha vergonza infinita, pois todo o mundo se puxo a mirar para min, apareceron montóns de nenos de cada recuncho do barco e, ri que te ri, botáronse á caixa da máquina disputando uns cos outros ata que non me deixaron o valor triste dun céntimo. Despois, eles fartáronse de comer xeados.
Agora ben, o feito de que … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 23, 2013 | Marxe
O amigo Paco Carro, que ás veces escribe neste mesmo periódico, acordarase dun empregado de comercio que había na Compostela dos anos sesenta, ao cal lle gustaba moito que lle contasen historias verdes, e daquel señorito compostelano, ocioso e simpático, morto despois nun accidente de automóbil, a quen lle encantaba contalas. Varias veces asistimos asombrados a aquel encaixe perfecto de conveniencias, no que un dos contertulios era feliz escoitando e o outro divertíase contando contos.
O xogo consistía en que os relatos pasaban por seren reais, baseados na experiencia fabulosa daquel señorito luxurioso. Resultaba fantástica a historia, que lle oímos contar en varias ocasións, dunha festa na que fora servida, depositada nunha bandexa de prata xigante, unha señorita espida cuberta de chocolate.
Acordeime deste postre cando lin onte nos periódicos a noticia de que un grupo de pilotos militares alemáns organizaron unha festa no cuartel, tamén con señoritas espidas, que … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 22, 2013 | Marxe
O mércores pola noite tiña que dar unha conferencia en Xinzo de Limia, a vila onde me criei. Saín de Ourense co tempo algo apretado, pero suficiente, sen prever que podía producirse algún percance, como así sucedeu: paroume a Garda Civil de tráfico con toda razón e alá se foron vinte minutos, co cal cheguei á cita con bastante retraso. A miña sorpresa foi atoparme cunha sala abarrotada de amigos, agardando pacientemente, sen saber a que cousa se debía aquela situación tan rara. Un detalle máis que hai que agradecer.
Desde a mesa, mentres me dirixía ao público asistente, ía descubrindo pouco a pouco rostros coñecidos: antigos profesores, compañeiros de escola, amigos dos meus pais, parentes,un par de curas… máis que unha conferencia, aquilo parecía unha charla intranscendente e distendida. A verdade é que o pasei moi ben.
Moitas veces teño falado aquí de xentes curiosas da miña vila. A … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 21, 2013 | Marxe
Cando eu era neno, na miña vila había cárcere. Estaba situada na Rúa de Atrás, entre a Praza Maior e a Praza dos Ovos. Era un edificio nobre, construído no século XIX, cunha porta de ferro impoñente e ventás protexidas por barrotes dobres, dos cales, o que daba ao exterior tiña a forma dunha panza enorme que invadía parte da rúa. O cárcere dispuña de dúas dependencias, unha para homes e outra para mulleres. En xeral, os presos estaban na ventá, ás veces falando cos familiares ou contándolles as penas ás persoas que se interesaban pola súa vida. A algúns, especialmente ás señoras, aínda lles podo ver a cara. Pasaba por alí con frecuencia.
Cando os presos berraban, cousa nada sorprendente, entre outras razóns porque moitos deles non eran delincuentes, senón tolos, entraba un individuo con aspecto de boxeador, pelo rapado e voz cavernosa, collía un látego e puña orde … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 20, 2013 | Marxe
Sucedeu en Moscova hai dez anos. Nun coche oficial, camiño da universidade, iamos o escritor catalán Joan Perucho e mais eu, acompañados por unha intérprete e un funcionario do partido. Este último, que se chamaba Grischa, non tiña moito máis de vinte anos, falaba español con acento cubano e era un dogmático bastante ridículo. Convertido na nosa sombra, debía ter algunha misión pouco gloriosa, probablemente miserable, pero que estou seguro que el desempeñaba con conciencia heroica, revolucionaria.
Creo que xa o teño contado. Nun momento, aquel rapaciño; que ata entón nos tiña divertido coas súas simplezas, claramente escolásticas, sobre a condición burguesa do surrealismo ou o carácter reaccionario do formalismo, díxonos unha cousa que nos paralizou durante segundos, incapaces de dar creto ao que estabamos oíndo.
Con inocencia, sen cinismo nin malicia, coa naturalidade candorosa de quen constata un feito evidente, preguntounos como España, un país que tiña un glorioso … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 19, 2013 | Marxe
Antonte pola tarde, cando me chamou o ministro de Cultura para dicirme que o Consello de Ministros acababa de concedernos a Medalla de Ouro das Belas Artes á editorial Galaxia, máis que alegría, sentín nostalxia. Acordeime de Ramón Piñeiro, que non puido gozar deste recoñecemento a tantos anos, cincuenta, de dificultades e de ilusións. Pero tamén me acordei de Francisco Fernández del Riego e de Xaime Isla, que aí están para contalo. E de moita máis xente, pois esa empresa magna foi posible grazas a un número non pequeno de persoas, desde os empregados, ata os subscritores, os autores e os simples lectores.
Cando eu me fixen cargo da editorial, aló polo ano 1984, Ramón Piñeiro cobraba cinco mil pesetas ao mes. Ás veces, se había dificultades, Xaime Isla tiraba do seu talonario persoal e resolvía a papeleta a fondo perdido, sen que ninguén o soubese. Otero Pedrayo cedeu os … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 18, 2013 | Marxe
¿Poderíase imaxinar que alguén, en vida de Franco, se atrevese a chamarlle cabrón diante da súa cara? Naturalmente que non. Nin o propio Franco, vítima dun ataque de loucura e enfurecido contra si mesmo, sería capaz dun disparate semellante. E non obstante… Hai un non obstante. Sucedeu en Marín, no ano 1942, pouco despois de que se instalase naquela cidade a Escola Naval, traída do sur. Estaban presentes tres almirantes, Nieto Antúnez, Moreno e Bastarreche. E un civil, Xosé Fernando Filgueira Valverde.
Na tertulia, Franco queixouse con amargura de que como consecuencia do traslado da escola, en Cádiz corrían chistes de mal gusto, un dos cales aludía aos catro cabróns galegos que fixeran posible aquela desgraza que tanto prexudicaba a Andalucía. Por suposto, el ignoraba quen eran as persoas sobre as que recaía aquel groso improperio, pero quería sabelo, por iso lles preguntou aos reunidos.
O almirante Pedro Nieto Antúnez, … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 17, 2013 | Marxe
Como teño contado moitas veces aquí mesmo, unha grande parte da miña infancia paseina na aldea, sempre nos veráns, durante as vacacións. Nesas épocas, facía o mesmo que os demais rapaces: ía con eles ao monte, sobre todo cos que tiñan que levar as vacas a pacer, axudábaos nos labores de campo, como apañar patacas ou recoller herba ou tornar a auga para o rego dos prados. Para min todo aquilo era unha diversión. Ás veces tamén roubabamos froita nas hortas dos veciños, especialmente cereixas.
Con todo, de todas as actividades que podía facer naquel paraíso onde aínda non sabía en que consistían os pecados de verdade, as que máis me gustaban eran andar a cabalo dos burros ou guiar os carros de bois. Estes últimos, ademais, na miña terra adoitaban ser uns exemplares fermosos de planta nobre, moi poderosos.
Acordeime deles o outro día en Madrid, por culpa dun … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 16, 2013 | Marxe
Non me gusta contar soños nin me gusta que mos conten, como tampouco me gustan os chistes, en xeral. A pesar diso, hoxe vou falar do que soñei onte, que ten que ver co escritor Anthony Burgess, morto hai uns días, e a quen vin condenado e atormentado por unha pandilla de demos repulsivos no medio e medio do inferno. Estábano cocendo nunha caldeira, cuns enormes cachos de cebola flotando no caldo, un par de cenorias saíndolle polo nariz e un espeso gorro de verzas cubríndolle a cabeza.
Noutro tempo, supoño que disparates como este acabaron nutrindo de espantos ese mundo nebuloso das profecías e presaxios. Aínda que non me gusta descartar nunca ningunha das posibilidades que o mundo nos ofrece, incluídos estes xogos de irracionalidade onírica, resístome a crer que Burgess estea no inferno.
Tíñalle pánico. Eu mesmo lle oín dicir en Estrasburgo que a pesar das lecturas e … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 15, 2013 | Marxe
En Dinamarca teño escoitado moitas veces unha historia fermosa que serviu para que os daneses me fosen sempre especialmente simpáticos. Algúns amigos contáronme que, durante a ocupación alemá, a xente levaba cosida na roupa a estrela de David, en solidaridade cos xudeus perseguidos polos nazis. Desa maneira, os invasores non conseguían distinguir as súas vítimas, disimuladas e protexidas con ese xesto fraternal e valente. De poucas cousas se senten tan orgullosos os habitantes daquel país.
O que sucede é que iso non foi certo. Acaba de dicilo a raíña Margrethe nunha entrevista que lin onte pola tarde nunha revista sueca. Segundo as súas palabras, con frecuencia a verdade é menos atractiva que os mitos. Pois a min dáme pena que sexa así, aínda que os daneses non deixarán de parecerme simpáticos.
Para empezar, son republicanos, pero séntense orgullosos da súa raíña. Non é para menos: traduciu ao dinamarqués a obra … Seguir leyendo
