por amarxedotempo | Mar 29, 2012 | Marxe
Agora mesmo non me acordo como se chamaba aquela película, famosa nos anos da miña infancia, que trataba da rebelión ocorrida a bordo do Bounty, o barco que mandaba o terrible William Bligh, especialista en sublevar a xente contra el, a pesar de que tampouco lle faltan partidarios que defendan a súa maneira de mandar. As escenas do motín quedáronme gravadas na cabeza, especialmente as imaxes do capitán expulsado da nave, metido nun bote aberto pola forza e abandonado á deriva. Percorreu máis de catro mil millas e aínda viviu os anos necesarios para ver como os corpos de tres ou catro dos amotinados pendían dunha corda.
No bando contrario estaba o célebre Fletcher Christian, verdadeiro armadanzas daquela historia. Foi el quen dirixiu o motín contra Bligh, dando orixe ademais a unha lenda que aínda hoxe permanece escura, cando se foi, xunto con oito dos seus e unhas cantas … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Mar 28, 2012 | Marxe
Onte falei aquí de Luis Antón del Olmet, aquel senvergonza que dirixía un periódico para facer chantaxes no Madrid dos anos vinte e a quen matou dun tiro o periodista catalán Alfonso Vidal y Planas, que traballaba para el. Este último era un antigo seminarista que caeu pola Corte e que en pouco tempo se xuntou coa crema da golfería intelectual da súa época. Durante anos foi unha das figuras máis coñecidas da bohemia madrileña. Viviu aplastado pola bota poderosa do seu xefe, aquel miserable. Exerceu de sablista.
Ao revés do que sucedeu coa maior parte dos membros da hampa literaria de entón, este homiño tiña talento. Alá por 1919 obtivo un grande éxito cunha novela titulada Santa Isabel de Ceres, que trataba dunha muller do pecado, oficio que lle inspiraba auténtica compaixón. Acabou casando cunha delas, unha tal Elenita.
Aquel éxito momentáneo permitiulle vivir ben unha tempada. Incluso … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Mar 27, 2012 | Marxe
O outro día, cando falei aquí dos cans da China, que están prohibidos, chamoume Felipe Fernández Armesto para lerme un traballo que el publicou sobre o mesmo tema hai máis de cincuenta anos e no que falaba da época dos emperadores, cando estes bichos, a posesión dos cales tiña que ser autorizada pola casa imperial, indicaban a distinción e o rango dos seus donos. Eu non sabía deste antecedente histórico, que en parte aclara a animadversión das autoridades chinesas de hoxe contra un animal que recorda a aristocracia.
Cada país ten o seu pasado. En Galicia, por exemplo, nunca se podería tomar o can en abstracto como símbolo de clase, pois a especie máis estendida, o avisado can de palleiro, representa sobre todo eses amplos grupos sociais que antes se chamaban as camadas populares. Caso de prohibir algo, aquí habería que ir ao cabalo.
Naturalmente, postos a imitar o celo … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Mar 26, 2012 | Marxe
Cando vou a Xinzo, rara é a vez que non me atopo cun compañeiro de escola que era inocente. Gústame velo porque vai sempre moi ben arreglado e porque me dá a sensación de que a vida non se ensañou con el. Estou seguro de que non se acorda de min. Era un neno moi bo, sempre sorrindo, incluso cando o mestre lle rifaba, pois non conseguía aprender o silabario. En xeral, os demais nenos tratábano con cariño. El non se metía con ninguén, aínda que un día púxose como tolo e dedicouse a botarnos area nos ollos.
Agora vese un home de cincuenta anos, serio e formal, pero co mesmo sorriso de sempre, algo tinguido quizais por un xesto de tristeza ou melancolía. Segundo me teñen contado, ten traballo fixo e está moi ben considerado polo seu sentido da responsabilidade e porque as cousas que sabe facer, fainas a … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Mar 25, 2012 | Marxe
Teño diante de min unha novela de Ramón Gómez de la Serna titulada El incongruente, publicada en Madrid no ano 1922. É un exemplar fermoso, editado por Calpe na súa vella colección de humoristas. A portada, cuns debuxos e liña e color moi estilizadas, parece de Bagaría. Abro o libro pola primeira páxina e os ollos baten cunha frase de espanto: “Gustavo el Incongruente nació inesperadamente”. Incluso escritores como Gómez de la Serna non están libres destas miserias musicais, un tributo que todos acabamos pagando.
Se digo a verdade, o autor madrileño, como personaxe resulta infantil e histriónico. Dar unha conferencia subido no alto dun elefante ou cun individuo ao lado apuntándolle cunha pistola á cabeza, parecen recursos máis propios do circo que da literatura. Como escritor, ten algo de saltimbanqui, deses que prefiren o trapecio antes que a pista, só polo pracer de ver a cara de pasmo … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Mar 24, 2012 | Marxe
Coa morte de Teresa Castelao desaparece a única presencia viva que quedaba do seu irmán . Recordo unha vez que a fumos ver un grupo de amigos, hai xa bastantes anos, e que para firmar un papel ofreceunos a pluma del. Creo que escribín entón neste mesmo periódico un pequeño comentario sobre a inxusticia que supuña o feito de que unha pluma vivise máis que o seu propietario, un absurdo que se pode prestar para facer meditacións moi diversas, incluso contradictorias, pero que a min me pareceu un disparate. Aquel día estaba Teresa moi contenta, convidounos a unhas pastas e uns licores, e falou de Daniel co agarimo emocionado de sempre.
Era unha muller rexa, aínda que de apariencia fráxil, cunha mirada melancólica que contrastaba coa amabilidade do sorriso. Aquela tristeza non proviña só das penalidades que pasou, senón que era a marca que lle quedara da ausencia do irmán, … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Mar 23, 2012 | Marxe
Un día, segundo me contou Ramón Piñeiro, don Ramón Otero Pedrayo, que daquela rexentaba unha cátedra de Xeografía na universidade de Santiago, presentouse no pazo episcopal de Compostela para visitar o cardeal Quiroga, de quen era bo amigo desde os tempos afastados nos que este último exercía como párroco de Santo Domingo, no centro de Ourense. A visita, polo tanto, non tiña nada de cousa extraordinaria. Como noutras ocasións, o prelado e o escritor recordaron vellas historias, tomaron café e botaron un pito.
Polo visto, ao cardeal chamoulle a atención o nerviosismo de Otero, que non conseguía centrarse na conversa, como se estivese preocupado. Ata que de súpeto, coas meixelas inflamadas, don Ramón dixo que quería ser oído en confesión, pois cometera un pecado gravísimo. Non ha ser difícil imaxinar o susto do cardeal.
Sen máis rodeos, Otero explicoulle que entrara no convento de clausura das monxas de San Paio … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Mar 22, 2012 | Marxe
Creo que xa teño contado aquí que o primeiro libro que merquei na miña vida vendeumo un compañeiro por vinte e cinco pesetas facéndome un favor. Uns días despois vin que nas librerías custaba menos da metade. Como non resulta difícil de imaxinar, o meu amigo é hoxe un brillante home de negocios, mentres eu sigo metido entre libros. Por esa razón comín onte coas xentes do gremio, incluídos o conselleiro e o director xeral do ramo. Do que se trataba era de falar de diñeiro, ese ben necesario que nunca chega.
Durante o xantar informeime dunha cousa que non sabía: para resolver os problemas económicos dos editores galegos abondaría con que se destinase ao sector do libro o que custa facer medio quilómetro dunha estrada. Non parece unha pretensión extravagante. Por iso mesmo un ten a impresión de que non se vai conseguir.
Díxose na reunión que se le … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Mar 21, 2012 | Marxe
A miña tía Isolina, que entretiña a cegueira inventando grandes trasnadas, un día convenceu a un par de veciños serviciais e inocentes para que a axudasen a sacar uns porcos da casa que quería vender sen que o soubese o seu home. A broma consistía en que, cando aquel par de infelices estivesen realizando en segredo a tarefa encomendada, ela avisaba ao seu marido de que lle estaban roubando os animais. A cousa foi tan dura que as pobres vítimas, un matrimonio honrado, botaron unha tempada sen falarlle.
Aquela muller era un gran corazón ao servizo dunha cabeza intelixente que gozaba facendo estas cousas. Unha vez díxome a min que o fillo do sancristán me chamara Señorito de Caldo á Merenda, cousa que non era certa, para irlle despois a el co conto de que eu lle chamara Cara de Grelo, que tampouco era verdade.
Ao mesmo tempo que montaba … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Mar 20, 2012 | Marxe
Nikolai Ustinov foi un científico soviético relativamente novo, home simpático e de trato cortés, que levaba tempo traballando cun virus mortal nun laboratorio secreto. Estudaba a posibilidade de empregalo como arma biolóxica. Un día, cando ía inxectar a un porco, tivo a mala sorte de cravar a agulla nun dedo. Case inmediatamente o levaron a un hospital, illado de todo o mundo, non tanto coa intención de curalo, tarefa que resultaba imposible, senón para evitar que puidese extender aquela infección, contaxiando a outras persoas.
Desde o primeiro momento, Ustinov tiña asumido que ía morrer. Catro días despois empezou a sentir unhas dolores de cabeza insoportables; logo tocoulle a vez aos ollos; máis tarde, por toda a pel empezaron a saírlle inchazóns e mazaduras. A partir de entón, as penalidades que pasou foron tan espantosas que é mellor non escribilas.
A pesar de todo, Ustinov non deixou de escribir nun pequeno … Seguir leyendo
