La Voz de Galicia
Recuperación diaria das columnas de Á Marxe, escritas por Carlos Casares en "La Voz de Galicia"
Seleccionar página

Unha vaca gorda

Agora mesmo, mentres escribo, desde o cuarto escoito unha moza que insulta unha vaca. Non sei que trastada lle faría o animal, pero algo gordo debeu ser porque a rapaza parece que está moi doída. En primeiro lugar chamoulle unha cousa fea, como se tratase de ofender a unha muller. Díxollo baixo as distintas formas que se pode dicir esa palabra, estendendo o insulto ata a nai que pariu a vaca e remontándose despois ata a corte celestial. Ao chegar ao ceo, non obstante, a indignación non pasou da Virxe María.

Contrasta a irritación desta pastora coa finura da súa voz. Se un tivese que imaxinala polas barbaridades que está dicindo, podería pensar que se trata dun marautallo, pero ese timbre non se corresponde. Os rebolos adoitan falar rouco, como os bebedores, non con esta limpeza de cristal que sobe desde o campo ata o meu cuarto.

Hai que aclarar … Seguir leyendo

Historia dun pacto

Había na miña vila un matrimonio, os dous amigos meus e xa desaparecidos, que chegaran a un curioso pacto, medio en broma medio en serio. Segundo o acordo, o home, que era descrido, podía facer o que quixese, naturalmente dentro dunha orde, nos días de carnaval. A cambio, a muller, que era moi da igrexa, gozaba de bula para empregar a Semana Santa como mellor lle parecese, o cal quería dicir que podía participar en misas, rosarios e procesións, especialmente na da Virxe Dolorosa.

Debo dicir que a Semana Santa era divertida. Había dous romanos, un deles o Malarraza, un neno que facía de Cirineo, outro que actuaba de Xoán Bautista e outros que eran San Pedro coas chaves do ceo, unha nena que levaba unha cobra de mentiras na man, a Xustiza cos ollos tapados e non recordo cantas cousas máis.

Todo isto desapareceu. O carnaval, en cambio, foise … Seguir leyendo

Unha lectura

Algunha vez teño falado aquí dun compañeiro meu de estudos primarios, a quen os demais nenos lle chamabamos Gomirro, que era moi traballador, pero que non entendía nada do que lía nos libros de texto. Nunha ocasión, por exemplo, na clase de ciencias naturais dixo que o corazón estaba formado por catro paredes musulmás. Outra vez, despois de preparar unha sinxela lección de historia durante dúas horas, ao ser preguntado polo profesor, soltou un disparate magnífico: dixo que Cristóbal Colón lle puxera sitio a Viena.

Con todo, a actuación máis extraordinaria que lle presenciei consistiu no resumo que tivo que facer na clase de historia sagrada do episodio bíblico no que se conta o sacrificio de Isaac por parte de Abraham. Rascando a cabeza como para pedir axuda, concluíu cunha frase lapidaria: “Pois conta que o señor Abraham era malo”.

Onte pola tarde, despois de ler unha longa reportaxe sobre … Seguir leyendo

Un enigma insoluble

Como estudante, recibín dúas labazadas na miña vida. A primeira deuma un profesor de latín porque me sorprendeu lendo A illa do tesouro cando tiña que estar traducindo a Virxilio. A segunda veume dun profesor que me pillou na cama cunha lanterna nunha man e unha novela de Conan Doyle na outra. Supoño que ambos os dous entendían que se trataba de lecturas pouco serias. Non conseguiron, non obstante, que chegase a aborrecer uns libros que daquela me gustaban e que co tempo acabarían gustándome aínda máis.

Onte mesmo pola noite, nesas primeiras horas marabillosas da madrugada, cando todo o mundo está durmindo e a televisión deixou de ser ese inevitable ruído de fondo que nos rodea sen que sexamos conscientes da súa presenza, abrín un libro do creador de Sherlock Holmes. Hai cousas que gañan moitísimo co tempo.

Contemplando un grupo de traballadores que saen dun estaleiro, o famoso … Seguir leyendo

Un libro sobre nada

O outro día escoitei na radio unha entrevista cun señor que escribiu un libro para demostrar que Napoleón era homosexual. O autor, que falaba con voz de tiple, acusaba a Bonaparte de ser pouco viril e de ter un corpo feminino. Dixo, ademais, que cando se publique o seu traballo, que de momento aínda non atopou editor, a comunidade científica internacional, sobre todo os historiadores, van descubrir outros aspectos igualmente sorprendentes, algúns deles francamente asombrosos, da personalidade do Emperador.

Non digo que non, pero non lle vai resultar fácil. De Napoleón xa se dixo todo, incluso iso que este señor descobre agora. Por exemplo, o célebre Lombroso tiña a opinión de que as proporcións do corpo daquel célebre personaxe histórico correspondían a un dexenerado. Outros acusárono de sádico e borracho.

Mesmo hai quen afirma que era alemán ou grego ou mouro. Polo que respecta á familia, escribíronse libros para probar … Seguir leyendo

O can Paco

Xa está aclarado o misterio do Can Paco, de quen falei aquí de pasada hai uns días. Se non atopei o artigo de Ortega que andei buscando, no que eu pensei que o filósofo español falaba deste animal, é porque, segundo sei agora, tal escrito nunca existiu. Así mo comunica Gonzalo Torrente Ballester, que me explica que non se trataba propiamente dun artigo, senón dunha conferencia sobre Toynbee, pronunciada no Círculo Mercantil de Madrid alá polos anos cincuenta, cando Ortega regresou a España.

O que Torrente sabe do Can Paco débello a don Ricardo Calvo. Tal como me acaba de contar, o citado can ceaba todas as noites no Fornos, na rúa de Peligros, esquina Alcalá, e alí mesmo, en fronte do restaurante, collía o último tranvía. Antes, adoitaba asistir ás estreas en distintos teatros de Madrid. Tamén ía aos touros.

Por isto dos touros, o Can Paco tivo un … Seguir leyendo

Unha planta de tomates

Na xeografía sinistra da dor humana, o lugar de Robben Island carece da significación terrorífica dos campos de concentración nazi, pero non do seu horror. Era o cárcere onde os brancos de África do Sur metían os negros que se rebelaban contra o racismo. Alí pasou vinte e sete anos da súa vida Nelson Mandela, unha parte dos cales os empregou traballando nunha canteira de rocas calizas, nas que a color branca da pedra se convertía, baixo a incidencia dun sol impacable e feroz, nunha tortura máis dos ollos dos presos.

Durante eses anos, Mandela cultivou con agarimo, como se dunha fermosa flor se tratase, unha planta de tomates. No medio da fealdade xeolóxica e seca que o rodeaba, cun po ferinte que se infiltraba por todas partes e que castigaba con saña os pulmóns, o dirixente negro tiña naquel pequeniño oasis vexetal un verdadeiro tesouro.

Agora na autobiografía que … Seguir leyendo

Bruxas

Medio en broma medio en serio, Torrente Ballester adoitaba dicir dos aparatos electrónicos, especialmente das grabadoras, polas cales nalgún momento da súa vida chegou a sentir fascinación, que a única explicación racional que se lle ocorría para comprender o seu funcionamento era que tivesen unha bruxa dentro. Acordeime desto onte pola mañá, cando por primeira vez na miña vida vin o interior dun ordenador. Amosáronme cada un dos seus compoñentes e das funcións que cumprían, pero non entendín nada. Se non fose porque me parece un recurso fácil, diría que non vin a bruxa de Torrente por ningún sitio.

Unha simpleza semellante foi o que dixo Gagarin, aquel grande astronauta ruso, cando despois de regresar do espacio asegurou que non vira a Deus. Nunca soubo que Deus estaba dentro do seu corazón, aquel corazón inmenso que o levou a sacrificar a propia vida para evitar unha catástrofe co avión que … Seguir leyendo

Kennedy, de novo

Acaba de aparecer nos Estados Unidos un novo libro sobre John F. Kennedy, esta vez escrito por un profesor universitario que pretende ser rigoroso e obxectivo. Para empezar, conta no prólogo que a véspera do funeral pola morte do presidente asasinado, unha señora, a muller do coñecido periodista Joe Alsop, chamou por teléfono a Jacqueline, a viúva, para dicirlle que o primerio adulterio dos moitos que Kennedy cometera despois de ser elixido para o cargo fora con ela, exactamente a véspera da toma de posesión como presidente.

O libro esténdese tamén sobre outros aspectos íntimos da vida do biografado, algúns deles sacados de cartas, de xeito que non se aforran nin as gonorreas contraídas na mocidade nin a súa condición de amante inclemente e voraz, atragoado e rapidísimo, por non falar das urxencias sexuais que o levaban a meter putánganas de luxo nos cuartos privados da Casa Branca.

A pesar … Seguir leyendo

As vidas por contar

Gústanme as biografías, o mesmo lelas que escribilas, por eso escribín varias. No fondo, polo menos tal como as entendo eu, son como novelas, contos ou relatos. O outro día, ó saír do acto que se celebrou na Real Academia Galega de Ciencias, un bo amigo díxome que esa fora a impresión que lle causara a lectura da Vida do Padre Sarmiento, que acabo de publicar. Alegroume porque esa era a intención que eu tiña cando a estaba redactando. Non digo que non se podan escribir biografías científicas, que se escriben e con talento, pero ese xénero forma parte da investigación académica, non da creación literaria.

En Galicia quedan moitas vidas por contar, non todas ilustres, pero case todas interesantes. Non hai á penas vidas vulgares. Eu boto de menos, por exemplo, unha biografía do cardeal Quevedo, de Ourense, aquel a quen as Cortes de Cádiz declararon «indigno … Seguir leyendo