Unha persoa da miña familia chamoume para dicirme que, polo que respecta á historia que contei onte sobre unha imaxe de san Xurxo que había na igrexa de Beiro e que me inspirou unha pregunta rara dirixida ao meu pai, estou equivocado: non era san Xurxo, senón san Miguel. Probablemente sexa así, aínda que non estou seguro. En todo caso, xa non o poderei comprobar porque nunha visita rápida que fixen a aquela localidade o ano pasado, observei que a imaxe citada non está na fornela que ocupaba. Por certo que era un emprazamento moi fermoso, ao aire libre, nunha igrexa que é, sen dúbida, unha das xoias do noso románico rural.

Arredor daquela igrexa, entre as tumbas dos mortos, estivo un dos meus campos de xogos durante a infancia. Non era nada raro, entre outras cousas, porque a ventá do meu dormitorio daba ao cemiterio. Non só iso, senón que a cruz de pedra dun dos enterramentos caía xusto no medio e medio daquela ventá, de maneira que polas noites, cando había lúa, o meu cuarto tiña un aire algo tenebroso.

Como era aquel un dos cuartos máis grandes da casa, supoño que mo asignaban a min e non a unha persoa maior por culpa do medo. Os nenos, en cuestións relacionadas coa morte, son máis valentes que os adultos, quizais porque aínda non tiveron tempo de aprender eses temores que aparecen máis tarde, cando se medra. En realidade, sempre pensei que a felicidade consiste en non ter medo: nin ao inferno, nin ás enfermidades, nin á morte. Digo isto porque fun moi feliz xogando entre as lápidas e as tumbas. Agora prefiro lugares máis tranquilos. É un dicir, porque dificilmente se pode atopar tranquilidade maior que a dos cemiterios.

Esta columna publicouse orixinalmente o 8 de abril de 1999.