Hai tres ou catro anos, un día recibín unha mensaxe do Pen Club Internacional solicitando axuda para un poeta bosnio que tivera que fuxir de Saraxevo en plena guerra e andaba deambulando dun lado para o outro, de país en país, vítima das leis restritivas sobre inmigración decretadas por case todos os países de Europa. Era un home aínda novo, inxenuo e melancólico, que ao chegar as noites, despois de cear, ao abeiro da tranquilidade que o rodeaba na casa de campo onde residía, lle pegaba uns lingotazos á botella de whisky capaces de tumbar a un elefante. A el, que era grande e forte como un oso, non o tumbaban, pero acentuábanlle a tristeza.
De todos os horrores que contaba, nada resultaba sorprendente: estas cousas de destrozar os demais sempre son iguais en todas partes. Chamoume a atención, en cambio, o retrato que facía dun dos dirixentes serbios, psiquiatra de profesión, tamén poeta, con quen tivera amizade antes da guerra. Daquela aínda non era un canalla. Supoño que sería máis correcto dicir que aínda non se lle notaba.
Con todo, algo xa debía de ter, pois o tal psiquiatra, segundo me contou o meu amigo, choraba con facilidade diante da súa bandeira. O caso foi que, co tempo, se converteu nun monstro e que entre as monstruosidades que cometeu, unha delas foi a que botou polo mundo adiante este poeta do que falo. Por certo que un día, falando con el pola noite, confesoume que o peor da guerra, na súa experiencia persoal, fora quedar sen fotografías, polo cal nunca máis podería ver as fotos dos pais nin da moza, morta por un tirador. Acordeime desta historia estes días, coa crise de Kosovo. Seguro que moita xente perdeu as fotografías para sempre.
Esta columna publicouse orixinalmente o 9 de abril de 1999.