Un parente tróuxome o outro día un sobre cunha sorpresa dentro: varias fotografías nas que aparezo cando contaba moi poucos anos. Non coñecía ningunha delas. Na máis antiga, teño o xesto enfurruñado e podo supoñer o motivo. Escoitei dicir moitas veces que non me gustaba que me fixesen fotos. Ignoro a causa, da mesma maneira que non sei por que me escondía cando vía a Garda Civil nin por que me ría a gargalladas escandalosas nas igrexas sempre que o cura se volvía cara aos fieis para dicir Dominus vobiscum.
De pronto decátome de que nunca saberei esas cousas. As persoas que mas poderían aclarar desapareceron todas. Hai, polo tanto, no fondo dos ollos dese neno que mira con tristeza desde o papel fotográfico, un enigma indescifrable. Naturalmente, non se trata de nada importante, pero gustaríame sabelo.
Nunha das fotografías aparece a miña nai ao meu lado. Por pirmeira vez observo que fun fillo dunha rapaciña nova, alegre e guapa. Experimento entón a sensación estraña de sentirme maior ca ela, de contemplala como unha moza de poucos anos, quizais con moitos soños na cabeza. Está mirando cara á cámara, coa boca entreaberta, como se estivese falando, probablemente dicíndolle algunha cousa divertida á persoa que manexa a máquina. Pola felicidade que ilumina o seu rostro, xa sei quen fixo ese retrato.
Esta columna publicouse orixinalmente o 4 de maio de 1995.