La Voz de Galicia
Recuperación diaria das columnas de Á Marxe, escritas por Carlos Casares en "La Voz de Galicia"
Seleccionar página

Premiado

Remato coas historias de Gimeno. Xa dixen que tiña un claro talento literario, desperdigado, como sucede tantas veces, nos periódicos, pero que coallou en novelas interesantes. A pesar do aire refunfuñón e amargo, era un grande humorista, por máis que se empeñara en escribir dramas rurais terribles, que nunca gañaban o Nadal. Nos sesenta, convocouse en Valencia a Olimpiada Internacional do Humor. Gimeno presentou unha novela sobre un americano chamado Jimmy Castiñeiras e obtivo o galardón. Como non tiña moito sentido da medida, ao ano seguinte presentouse e gañou de novo, con “La Perfecta, casada”. E aínda conseguíu a tercera edición, con  “Amor con amor se apaga”.

Un día díxome que se quería presentar por cuarta vez e se lle podía mandar a novela desde Suecia, para evitar que o xurado desconfiara. Respondinlle que era case seguro que ían abrir as plicas antes. Eso a el non lle importaba, así … Seguir leyendo

O botón de Margaret

O día 19 de xullo do ano 1850, un cargueiro americano de nome Elizabeth naufragou no medio dun gran temporal nas inmediacións de Fire Island, cando se aproximaba ao porto de Nova York. En pouco tempo, as praias próximas foron enchéndose de xente que contemplaba o espectáculo e que esperaba apañar unha parte do botín despois de que a traxedia acabase de consumarse. Algúns viron unha muller de pé sobre o barco, aguantando ata o final. No momento en que aquel se afundiu, a señora desapareceu engulida polo mar.

Así morreu Margaret Fuller, unha escritora forte e valente, admiradísima no seu tempo, da cal se publican agora nos Estados Unidos seis volumes con toda a súa correspondencia. Non será necesario insistir demasiado en que tanta admiración foi acompañada tamén de odios e censuras, como sucede sempre nestes casos.

Ao día seguinte do naufraxio, o poeta Henry D. Thoreau acercouse ata … Seguir leyendo

Aniversario

Desde hai algún tempo anda polas librerías, impresa de novo, aquela Enciclopedia que se estudaba nas escolas hai corenta ou cincuenta anos. Era libro único, onde viña de todo, tanto a historia, como as matemáticas ou a historia sagrada. Sabendo aquilo, supoño que un podía considerarse case un sabio, aínda que non resultaba fácil aprendelo. Eu tiven un compañeiro que presumía de poder recitar de memoria as primeiras trinta e sete páxinas seguidas, sen perder unha coma. Non sei se era certo, porque cada vez que o mestre lle preguntaba a lección e non a sabía, escusábase en que nunca lle tocaba a parte que tiña estudada.

Onte estiven vendo con certa parsimonia a citada enciclopedia da miña infancia. Chamoume a atención descubrir que recordaba mellor os santos, que era como os nenos lle chamabamos aos debuxos, que a letra. Unha ilustración bíblica, na que se ve a Caín e … Seguir leyendo

Un cheiro a mazá

Hai anos, mentres acompañaba a un amigo que vivía os últimos días da súa vida nunha pequena aldea e que quería morrer na casa, de cando en vez falaba por teléfono cun médico, tamén amigo, para algunhas consultas. Unha noite, ao ver que o enfermo se agravaba, chamei ao doutor para que viñese. Diante da miña sorpresa, preguntoume se no cuarto daquel había cheiro a mazá. Deixei o teléfono uns segundos e comprobei que efectivamente, a alcoba arrecendía, sen dúbida ningunha, como el me dixera.

Esquecinme de preguntarlle despois por aquilo, pero agora leo no New Yorker o artigo dun médico da India que fala do mesmo asunto, aínda que moi ampliado. Parece que as febres tifoideas dan olor a pan fresco, que determinadas doenzas pulmonares cheiran a cloaca e que o coma hepático produce un cheiro intenso a amoníaco.

Antes, nos libros de santos dicíase con frecuencia que estes … Seguir leyendo

Pobre gato

¡O veterinario castrou a Tomás, o gato siamés! ¡Pobre animal! Algo de anestesia, unha pequena incisión nas boliñas e acabáronselle as festas e as alegrías nocturnas que o fixeron famoso no barrio e que encheron o contorno de bastardos de aspecto exótico e divertido, pura aberración mendeliana empeñada en facer monstruosidades estéticas coas leis inexorables da herdanza. A cambio, vai estar máis na casa, acabará engordando como un señor ocioso e librarase de perecer calquera día debaixo das rodas dun coche. Fun o único que votei en contra da decisión, pero a maioría impuxo a súa vontade aritmética e o pobre bicho rematou perdendo o que tiña de home.

A verdade é que agora presenta un aspecto bastante máis san, desapareceulle o aire de tenorio consumido que o mantiña na pel e os osos, que ás veces nos facía sentir vergonza, e volveuse máis caseiro e cariñoso. Durmir, tamén dorme … Seguir leyendo

O valor das cousas

As persoas que fuman puros saben ben que existen unhas caixas de madeira acondicionadas para preservar a humidade dos habanos. Hainas de todos os prezos, desde vinte mil pesetas ata cifras dez veces superiores. Na tenda de Davidoff, en Xenebra, unha especie de paraíso para os afeccionados ricos e unha fonte de gozo visual para os pobres sen envexa, eu vin os humidificadores máis fermosos do mundo, fabricados en madeiras nobres, brillantes como esa luxuria que, por estética, deixa de ser pecado.

Ao presidente Kennedy, que fumaba uns excelentes cigarros traídos de Cuba, Deus sabe como, cando el mesmo tiña decretado o embargo comercial coa illa gobernada por Fidel Castro, un día regaláronlle unha desas caixas. A persoa que lle fixo o obsequio, o comediante Milton Berle, gastou niso uns seiscentos dólares. Na poxa que se celebrou recentemente en Londres, na que se puxeron á venda algúns obxectos que foron … Seguir leyendo

Uns centímetros

O verán sueco, esta marabilla primaveral en pleno mes de xullo, segue sen decepcionar, coma sempre. Non é raro que as xentes deste país pasen o ano enteiro pensando neste mes da luz que non remata, neste ceo azul que fai esquecer a escuridade de tantos días sumidos na noite, coa neve vixiando á porta das casas e o frío disposto a pegar navalladas no peito. Homes e mulleres bótanse neste tempo á rúa para pasear, para sentarse nos parques e nas prazas, nos miles de bancos que existen, ás veces colocados en fila, coma se a vida fose unha película amable que se proxecta para quen queira vela, ao aire libre. Está claro que Estocolmo é un  espectáculo.

Por suposto que, ademais do espectáculo do verán, hai moitas cousas que ver. Por exemplo o museo dedicado ao barco Vasa, unha imponente máquina de guerra construída no século XVII … Seguir leyendo

Rusia

A viaxe de Tallinn a San Petersburgo, separadas por pouco máis de trescentos quilómetros, durou nove horas. Unha parte de todo ese tempo pasámola parados na fronteira rusa, mentres os policías controlaban os pasaportes un por un e con coidado, escribían, miraban debaixo dos asentos e usaban toda a parefernalia da burocracia máis pesada que un poida imaxinar. Estamos de novo, despois da experiencia de Kaliningrado, no territorio da ineficacia e do desastre organizativo. Xa nos cambiaron o programa catro veces.

Desde o tren puiden observar que as cousas non mudaron desde que eu andei por aquí hai anos, cando aínda era a Unión Soviética. As mesmas casas miserables, feitas de parches, as mesmas chabolas, a mesma pobreza na maneira de vestir. Supoño que agora, ademais, haberá máis mendiños que entón, que xa non había poucos. Preto da estación vin xente revolvendo no lixo. Por outro lado, nunha guía de … Seguir leyendo

Bandos e guerras

Recordo unha conferencia de don Vicente Risco, sempre tan premioso e torpe na dicción que tiña que apoiarse de maneira constante en palabras como “coño” ou en frases como “morra o conto”, pero tamén sempre tan agudo, tan suxerente e tan sutil. Falaba da historia de Galicia e das súas desgrazas, fixándose sobre todo na responsabilidade dos propios galegos, non nos agravios nin nas incomprensións dos de fóra, unha simpleza que resultaba incompatible coa maneira de pensar daquel home orixinal e intelixente.

En vez de repetir o tópico da culpabilidade dos Reis Católicos, dixo que prefería recalcar a torpeza e a responsabilidade dos nobres galegos, dos que asegurou que sempre tiveran o raro privilexio de equivocarse de bando en momentos decisivos para a historia do país. Puxo os exemplos das guerras entre don Henrique e don Pedro, e entre dona Isabel e dona Xoana, máis coñecida como Beltranexa.

Na actualidade, … Seguir leyendo

Unha rúa

Entre as lembranzas daquel Ourense do principio dos anos sesenta, das que falei aquí nestes días pasados, vénme á cabeza unha cousa que fixemos unha noite na Rúa da Paz, onde vivían don Ramón Otero Pedrayo e Xaquín Lorenzo, este máis coñecido como “Xocas”. No mesmo edificio do último, fronte por fronte da casa de don Ramón, residía Julio Losada, un personaxe ben coñecido na cidade, lector impenitente, conversador xenial e amigo de escritores, pintores e demais xentes da cultura, por máis que el se dedicase fundamentalmente aos negocios. Iso non lle impedía ter un libro de Neruda dedicado e confesarse devoto dun único santo: Pío Baroja.

En Ourense, Julio Losada é tan necesario para a personalidade local como o poden ser As Burgas, a Ponte romana ou o Santo Cristo. Ninguén sabe máis contos ou historias, e ninguén as conta mellor. Eu sempre o considerei o meu mestre nesta … Seguir leyendo