por amarxedotempo | Ene 8, 2012 | Marxe
En realidade chamábase John Birks Gillespie, pero todo o mundo o coñecía polo nome de Dizzy, que en inglés quere dicir algo así como “atolondrado”. O alcume pretendía describir o seu carácter movido e nervioso, sempre inclinado cara á gamberrada, especialmente cando se atopaba actuando nos escenarios. Non era capaz de tocar sen máis, como o resto dos músicos que integraban os grupos de jazz dos que formou parte: tiña que facer o pallaso. Ás veces, tiráballe pelotiñas de papel aos compañeiros ou facíalles burla por detrás.
Por culpa destas bromas, nunha ocasión recibiu unha navallada. Cando tocaba na orquestra de Cab Calloway, parece que un día se excedeu na imitación burlona do xefe mentres este interpretaba con entusiasmo unha balada no célebre Cotton Club, en Nova York, o cal provocou gargalladas entre o público. Ao rematar, nos camerinos houbo liorta e Dizzy saíu de alí co smóking branco manchado … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Ene 7, 2012 | Marxe
De Xosé de Cupertino todo o mundo dicía que era gafe: un día, no convento onde pretendía conseguir unha humilde praza de leigo, rachou sesenta e sete vasos, non dun golpe único, accidental e catastrófico, senón que lle foron caendo das mans un por un ao longo da tarde, conforme os ía lavando. Despois desta experiencia, os superiores quitárono da cociña e déronlle traballo como mozo de comedor. Nese destino tampouco aguantou moito tempo. Como camareiro foi absolutamente desastroso, inigua lable na torpeza.
Primeiro non conseguía distinguir entre o pan branco e o pan moreno, ademais de que lle botaba a sopa pola cabeza aos frades, rachaba os pratos e tropezaba cada vez que levaba unha bandexa na man. Entón puxérono a servir auga, nada máis que iso, pero tardou un mes enteiro en aprender unha tarefa tan sinxela.
A esas alturas, xa ninguén lle chamaba doutra maneira que Burro. … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Ene 6, 2012 | Marxe
Alá polo principio dos anos oitenta, no século pasado, un día atopei na rúa a un político galego que actualmente desempeña unha dirección xeral na Xunta de Galicia e que tiña mal aspecto. Estaba pálido e demacrado, cos ollos afundidos e un estado de ánimo moi baixo. Antes de que eu lle preguntase qué lle sucedía, xa se adiantou el para dicirme que se atopaba fatal como consecuencia dun accidente de automóbil que sufrira perto do Carballiño, onde residía, cando o coche que conducía saíu da estrada e foi caer a un campo próximo. Recordo que era por estas datas de nadal nas que estamos agora e que ía moitísimo frío.
O que me sorprendeu foi que, polo menos aparentemente, o meu amigo non presentaba sinais de estar ferido, nin sequera de padecer algún negrón ou mazadura. Pensei que a procesión ía por dentro, cando el mesmo me aclarou: —«Non, … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Ene 5, 2012 | Marxe
Ademais de ser un grande escritor, sen dúbida un dos mellores novelistas españois vivos, Juan Marsé é tamén unha magnífica persoa. Estando con el, todo resulta natural, non compite por chamar a atención e deixa o protagonismo da conversación aos outros: el é mais ben calado. Non obstante, ten graza e unha mala uva corrosiva que emprega de cando en vez, sobre todo para definir aos colegas que detesta. Por exemplo, nunca puido ver a Baltasar Porcel, de quen di que é a mellor pluma catalá despois de Carmen de Lirio.
Como é lóxico, ao aludido non lle gustou nada a frase, que debaixo da súa brillantez evidente encerra unha dose non menos intensa de maldade. O que sucede é que, tal como acabo de ler nun artigo, a resposta de Porcel foi pobre, é dicir, sen agudeza, e vil, ou sexa, cunha forma de maldade impura, encanallada.
Non se … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Ene 4, 2012 | Marxe
Unha vez oínlle dicir á miña nai, cando eu non tiña máis de doce ou trece anos, que os ollos de María Callas eran os ollos máis fermosos do mundo. Facía aquel comentario mentres miraba unha revista de cotilleo na que aparecía a célebre soprano no teatro de La Escala, recollendo os aplausos despois dun dos seus grandes triunfos como cantante. Foi a primeira vez que escoitei o nome da artista. Uns minutos máis tarde, eu mesmo comprobaría que a frase que acababa de escoitar era certa: tiña uns ollos fantásticos.
Desde entón, foi un dos meus personaxes favoritos. Seguín a súa relación tormentosa con Meneghini, aquel gordo infeliz que a adoraba e que un día observou abraiado, por unha das ventás do luxoso barco de Onassis, como este lle pasaba a man polo cabelo e a bicaba, sen que ela amosase ningunha resistencia. Entre Meneghini e Onassis, eu quedábame … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Ene 3, 2012 | Marxe
Hai un par de meses, un amigo regaloume un libro antigo, impreso en Pamplona no ano 1839, que estivo agardando turno ata agora antes de que puidese botarlle unha ollada. Por fin, empecei a lelo. Trata do amor entre homes e mulleres e, polo que sospeito, debeu ser unha obra moi atrevida e avanzada para aquela época. O autor, un francés catedrático de Mediciña, no prólogo da edición que teño eu, que fai o número 56 das impresas ata o ano que figura na capa, quéixase de que moitos lectores, sobre todo entre os máis ignorantes, o teñan criticado, co argumento de que fala con crudeza de cuestións delicadas.
Naturalmente, nada neste libro curioso escandalizaría hoxe a ninguén, nin sequera a un alumno de primaria, a pesar de que hai capítulos que, tal como aparecen enunciados, poderían inducir a pensar o contrario. Cóstanos imaxinar, sen embargo, afeitos como estamos a … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Ene 2, 2012 | Marxe
Poucos galegos saben que a cidade de Juiz de Fora, no estado de Minas Gerais, onde naceu o novo presidente do Brasil, Itamar Franco, foi fundada no século XVIII por un ourensán chamado Antonio Vidal. Eu mesmo participei no descubrimento das probas documentais que así o acreditan e que viñeron resolver de forma definitiva unha longa e agria polémica que tiña enfrontados a varios historiadores brasileiros, divididos entre unha maioría que pensaba que Vidal era portugués e unha minoría que defendía a súa orixe galega.
Todo o que se sabía ata hai pouco era que o fundador nacera nunha parroquia chamada San Mamede, un topónimo que abunda tanto en Galicia como en Portugal. Con esa pequena pista, presentáronse un día na miña casa de Xinzo de Limia o novelista Eduardo Blanco Amor e un escritor brasileiro chamado Pablo Núñez Arca: oíran dicir que por alí preto había unha parroquia con … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 31, 2011 | Marxe
Tal día como hoxe, pola noite, ó cambiar o ano, nas aldeas da miña terra os mozos dedicábanse a unha cousa que se chamaba andar ás cancelas, que consistía en coller canta cancela atoparan, normalmente as que servían para pechar as hortas, e levalas lonxe do seu emprazamento habitual, atrancando os camiños con elas, sobre todo o camiño que levaba á igrexa parroquial. Aínda que o típico eran as cancelas, sen embargo valían tamén outros obxectos, especialmente os carros, pero tamén as escadas, os xugos de xunguir as vacas, os arados, as grades e calquera cousa que atoparan nos patios ou nos currais.
Pola mañá, ó ir á misa, era unha broma, e víase á xente recollendo todo canto lle levaran pola noite, sufrindo as burlas e as risas daqueles que se libraran, que non eran moitos. Estaba prohibido enfadarse, aínda que ás veces o encordio resultaba unha miga pesado, … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 30, 2011 | Marxe
Haberá tres ou catro anos, un día atopamos nunha estrada próxima a Baiona, tirado nun valado e ferido, a un rapaz noviño que acababa de ser pillado por un coche incivil, deses que foxen a todo meter cando causan unha desgraza. Era delgado e loiro, con cara de bo, e tiña unha perna esfolada, aínda que non rota. Subímolo no noso auto, metemos a bicicleta na parte de atrás e marchamos con el para a casa, co obxecto de que chamase por teléfono desde alí aos seus pais e curalo mentres tanto cunha pouca auga osixenada.
Foi un regalo. O rapaciño dedicábase a observar paxaros e sabía moitísimo sobre os seus costumes, as súas características, os seus nomes e todo canto un se pode imaxinar. No tempo que estivo con nós, falounos da súa afección con tanto fervor que daban ganas de mercar uns prismáticos e saír polos campos a … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Dic 29, 2011 | Marxe
Cando estiven en Moscova hai anos, invitado pola Unión de Escritores Soviéticos, tiña unha intérprete chamada Tamara, que era unha muller intelixente, física nuclear de profesión, e sentimental. Un día, mentres me amosaba as tumbas dos heroes que están enterrados nos muros do Kremlin, detívose diante dunha lápida e botouse a chorar. Contoume que alí se atopaban as cinsas do astronauta Yuri Gagarin, morto uns anos antes. Pareceume unha reacción rara, que interpretei como unha mostra de patriotismo exaltado.
Pouco despois, mentres nos dirixiamos cara ao hotel Ukrania, onde nos agardaba un banquete impoñente, no que o caviar parecían cereixas máis que ovas de esturión, contoume que Gagarin morrera nun accidente de aviación, en parte porque preferira sacrificar a súa vida antes que caer sobre un barrio popular de Moscova.
Desde entón, como xa teño contado outra vez, o cosmonauta ten un altarciño no meu corazón. Como se recordará, despois … Seguir leyendo
