La Voz de Galicia
Recuperación diaria das columnas de Á Marxe, escritas por Carlos Casares en "La Voz de Galicia"
Seleccionar página

A forza do escenario

En París, no barrio de Montmartre, hai unha pequena praza que ten unha cerdeira plantada no medio. Está dedicada a Jean-Baptiste Clément, que foi alcalde da Comuna cando tiña trinta e cinco anos. O motivo da presenza da cerdeira naquel lugar foi unha canción, da cal era autor o mesmo Clément, titulada Le temps des cerises, é dicir, o tempo das cereixas, que se converteu nun verdadeiro himno para os revolucionarios e que acompañou a non poucos deles ata a tumba. Foi tamén a música coa que enterraron a Zola.

Un día, hai xa algúns anos, estaba eu naquela praza cunha amiga. Empeñárase en levarme ata alí porque ela mesma utilizara aquela canción para poñerlle título a unha das súas novelas. Debían ser as doce da noite e ía calor, de maneira que nos sentamos un momento no chan, arrimados contra a parede, para descansar.

De repente, dúas mulleres … Seguir leyendo

Sentido común

Cando eu estudaba en Santiago, hai xa bastantes anos, os alumnos da Facultade de Dereito estaban sometidos a unha estraña tortura: para aprobar non recordo que materia da carreira, tiñan que aprender de memoria un pequeño folleto de arredor de cen páxinas que logo debían recitar de coro diante do profesor encargado da materia. O panfleto coñecíase como Para Huxley porque empezaba dicindo: Para Huxley el sentido común es el menos común de los sentidos.

Sempre me chamou a atención que un libro que empezaba falando do sentido común fose o fundamento dunha insensatez semellante. En oposición ao que se proclamaba na primeira páxina, o autor do folleto dedicouse a torturar non só a intelixencia de centos de estudantes, senón a contradicir o bo sentido que nos atribúen aos galegos.

No teatro grego, cando se quere ponderar de xeito eloxioso a intelixencia dun personaxe, sempre se fala do seu … Seguir leyendo

O poder dos ollos

Para min que é boa persoa. Ten cara de ser inocente, cun sorriso agradable e ollos transparentes de nena, a pesar de que non debe baixar dos oitenta anos. Polas tardes, con frecuencia, véxoa paseando pola estrada, sempre soa. É pequeniña e delgada, non moi rexa. Dáme a impresión de que foi bonita; en realidade aínda é guapa. A tersura da pel e a vitalidade do pelo, erguido sobre uns ocos que parecen cardados con esmero, danlle o aspecto dunha muller cultivada, aínda que probablemente sexa analfabeta.

Na aldea non lle queren ben. Polo que sei, a xente non lle fala. Hai anos, segundo contan, botoulle unha envexa a unha veciña e matoulle unha vaca. Nada de acción criminal: simple poder oculto dos ollos. Así empezou a historia. Logo veu outro episodio semellante, desta vez cunha cabra como vítima; depois un burro, logo un can…

Está considerada como unha mal … Seguir leyendo

Unha muller culpable

 Onte, cando volvía de Santiago, vin escoitando na radio unha señora que se queixaba de que lle morrían os animais da casa. Segundo contou, primeiro foi un canario, que apareceu teso na gaiola, sen que mediase nin enfermidade nin accidente. Logo tocoulle ao gato, que morreu tamén de forma repentina: atopouno tirado no salón, sobre unha alfombra, como se estivese durmido. Por último, a peste rematou coa vida dos peixes dun pequeno acuario: cada mañá aparecía un flotando na auga, ata que desapareceron todos.

A señora, que falaba con acento andaluz, non chamaba para queixarse nin para desafogar, aínda que se notaba triste, senón para consultar cun xuíz. Ela atribuía a desgraza que se cebaba nos seus animais a unha veciña, que llos mataba cunha malquerencia ou con odio. O xuíz interpretou que era con malos pensamentos.

Naturalmente, o home respondeulle que non se podía denunciar a ninguén nin levalo … Seguir leyendo

Unha historia de bruxas

En Salem, unha pequena cidade do estado de Massachusetts, nos Estados Unidos, onde durante os outonos os pradairos converten a paisaxe chá nunha inmensa mancha vermella, rememoran agora un dos episodios máis macabros da súa historia. Hai trescentos anos, catorce mulleres e seis homes foron executados baixo a acusación de bruxería. O testemuño en que se basearon as condenas a morte foille arrincado a un grupo de mociñas adolescentes convenientemente manipuladas por persoas maiores que desexaban a perdición dos encausados.

Moitos anos despois, un dos escritores norteamericanos de máis prestixio no século XX, Arthur Miller, escribiu unha peza sobre os feitos. Unha revista americana que anuncia os actos que se van celebrar proximamente en conmemoración do suceso di que con posterioridade se puido demostrar que todos os acusados eran inocentes. Naturalmente. ¿Como pode ninguén ser  culpable dun pretendido delito de bruxería? Aínda que os acusados se dedicasen a calquera práctica … Seguir leyendo

Alerta

Hai uns días, tal como contei aquí a semana pasada, fun gravar un programa de televisión que incluía algúns lugares nos que transcorreu unha parte da miña infancia. Nunha das aldeas onde acudimos con ese propósito, tiñamos que filmar a casa duns parentes que agora non residen alí de maneira habitual e aos que eu me esquecera de avisar con antelación para que nos botasen unha man. Iso fixo que non puidesemos rodar en interiores e que, ademais, nos vísemos obrigados a entrar no patio da casa saltando por riba da cancela e que andásemos pola horta adiante buscando algún punto que nos permitise situar a cámara no escenario máis adecuado.

Era despois de xantar, a iso das catro da tarde, e o sol pegaba con forza. Eu xa tiña esquecido que a esas horas, en tempo de verán, non se ve unha alma por fóra e que as aldeas … Seguir leyendo

Condenado a ducharse

En Inglaterra, un xuíz acaba de condenar un individuo a ducharse dúas veces á semana, polo menos. O porquiño foi denunciado polos compañeiros da oficina, cansos de soportar a tufarada que aquel desprendía por non lavarse, un cheiro a bravú que os ofendidos describiron durante a vista no xulgado como autenticamente insoportable. Na revista onde leo a noticia vén unha foto do paxaro: nada que faga sospeitar que se trata dun marrán. Ben vestido, rasurado e peiteado, podía pasar por unha persoa normal.

É ese carácter de porco clandestino o que fai antipático ao individuo agora condenado. Debaixo da aparencia, soamente a uns milímetros da impecable camisa branca que loce no retrato, este tipo escondía unha espesa costra de miseria. En defensa propia aduciu que el non percibía o cheiro que os seus compañeiros lle atribúen, aínda que admitiu que iso se podía deber ao costume. Prometeu cambiar.

O que … Seguir leyendo

Dous velliños

Onte falei aquí do paxaro Klaus, un ferreiriño sueco que nos visita na casa durante os veráns. Supoño que non será o mesmo desde que o vin a primeira vez, hai máis de vinte anos, pois aínda que ignoro cal é a idade media destes animais, sospeito que non viven tanto tempo. Neste caso, estariamos falando de varias xeracións da mesma familia, probablemente pais e fillos. O que non comprendo é de que maneira se transmitiron a información duns para outros, é dicir, que no número 22 da rúa Björkänsgatan vivía unha xente pacífica e amante dos animais, onde daban un queixo excelente. Porque o certo é que ese costume nunca se interrompeu.

Por outra parte, o tal Klaus nunca visitou os veciños da casa do lado, Tyra e Martin, que xa morreron. Non podería dicir que a aquela parella de velliños non lle gustasen os bichos, porque non o … Seguir leyendo

Unha entrevista

O outro día estivo a verme no hotel un periodista para facerme unha entrevista. Eu pensei que quería falar da conferencia que ía dar aquela mesma tarde na Fundación Dávila Garibi, pero non. O rapaz, que tiña cara de infeliz e boa persoa, empeñouse en facerme preguntas de economía e cousas polo estilo. Tamén quería saber se os chistes que aquí se contan dos galegos, que nos presentan como parvos e ignorantes, obedecían á realidade ou carecían de fundamento. Preguntoume esa bobada sen malicia.

Onte, cando me erguín, por debaixo da porta do meu cuarto xa tiña o periódico coa entrevista. Púxenme a lela e estiven rindo sen parar ata que rematou. Nunca vira disparate parecido, nin sequera a vez que un periodista puxo nos meus labios a frase de que estaba preparando unha edición crítica do coro Aires da miña terra.

A cousa empezaba así: “En Galicia se … Seguir leyendo

Kaliningrado

Onte chegamos a Kaliningrado a iso das doce e media da mañá. Como se sabe, esta antiga cidade da Prusia Oriental chamábase antes Koenigsberg, pero cando lle foi asignada aos soviéticos na conferencia de Potsdam, despois da Segunda Guerra Mundial, estes cambiáronlle o nome, que aínda conserva na actualidade. Kaliningrado forma parte de Rusia, pero está separada dela, empotrada entre Polonia, o mar Báltico, Lituania e Bielorrusia. O vello nome vai unido sempre ao do filósofo Kant, que nunca se moveu de aquí.

O recibimento que nos fixeron foi moi animado: banda de música na estación, rapazas vestidas co traxe rexional que nos entregaron un ramo de flores a cada un, foguetes, tracas, globos e moitísima xente aplaudindo e pedindo autógrafos a todo o mundo nos andéns. Logo, un pan grande, do que tiñamos que coller un anaco, metelo en sal e comelo: unha maneira de amosar a hospitalidade nestas … Seguir leyendo