por amarxedotempo | Nov 24, 2012 | Marxe
Recordo moi ben cando morreu Ortega y Gasset, alá polo ano 1955, porque o mesmo día que se coñeceu a noticia, a min dixéronme que seguro que estaría ardendo no inferno. Eu asociei a condena eterna daquel home cun episodio anterior, cando un profesor me colleu un libro do filósofo e me dixo que se lía aquelas cousas, non tardaría en defender a teoría de que os cans teñen alma. Confeso que das lecturas de Ortega non entendía case nada, pero parecíame que as imaxes e as metáforas eran impresionantes.
Desde entón, nunca me preocupei da alma dos cans, aínda que me levo ben cos que viven na casa. Quero dicir que para min, como se fosen xente. Por suposto, sen fanatismos, pois entre o respecto aos animais e a cursilería non hai máis que unha raia fácil de traspasar, a non ser que un sexa budista, cousa bastante complicada.… Seguir leyendo
por amarxedotempo | Nov 23, 2012 | Marxe
Coñecín un cura, alá polos meus anos de estudante, que presumía de que non había recomendación que se lle resistise. Nunca souben de que clase de engados se valía, pois era un home bastante brutiño, aínda que persoa excelente, a quen un día, na casa dun colega, cando se ergueu pola mañá para ir dicir misa, collérono facendo unha cousa moi fea: mexando na alfombra do cuarto de invitados onde estaba convidado. Eu mesmo, nunha ocasión, vino bebendo polo morro dunha botella de viño que alguén colocara sobre a mesa do comedor, disposta para o xantar. Pois a pesar de todo, aquel señor tiña unha habilidade especial para entrar en toda clase de despachos, aínda que non coñecese os titulares, e conseguir todas as recomendacións.
Isto de recomendar foi sempre cousa moi de curas, aínda que non exclusiva, porque iso faino todo o mundo. Houbo unha época, alá polos anos … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Nov 22, 2012 | Marxe
Estiven en Madrid para participar no acto de entrega do Premio Francisco Cerecedo, o xurado do cal presidín eu este ano. Esa foi a razón de que compartise mesa co Príncipe de Asturias e catro persoas máis. Gustaríame contar aquí as cousas das que falamos, pero entendo que non sería correcto. Non resisto a tentación, sen embargo, de dicir que a don Felipe, cando era neno, lle curaban as picaduras das avésporas achegándolle ao sitio maltratado un cigarro aceso, case ata queimar. Polo demais, engadir que o príncipe é un home maduro, intelixente, de trato fácil e moi culto. O mesmo Arcadi Espada, o gañador do premio, coma eu, tivemos a impresión de estar falando cun home do noso mundo, tanto polas preocupacións como polas lecturas.
Será un rei de luxo. Con todo, non foi a conversa con el o que máis me impresionou do acto celebrado na noite do … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Nov 21, 2012 | Marxe
Nestes últimos días vexo moi citado nos periódicos un coñecido eurodiputado vasco que nos primeiros anos da democracia ocupou un lugar preeminente na vida política española. Era odiado pola dereita salvaxe e pola dereita civilizada, mentres que a xente da esquerda non rabiosa o miraba de esguello e con desconfianza. Un día coincidín con el no mesmo avión, observeino de lonxe e cheguei á conclusión de que a cara que tiña, medio moura e medio italiana, non era de mala persoa. Un rostro de golfo reprimido.
O radicalismo que amosaba, implacable e teimudo, ás veces ambiguo, resultaba antipático. Tiña un aire de cousa equívoca e maligna, mesmo demoníaca, con perdón, pola habilidade retorta con que ensarillaba os problemas para provocarlle dificultades ao Goberno. Todo en proveito dunha causa, por suposto.
Non sabía eu daquela que o citado señor era devoto, de comuñón e rezo frecuentes. Souben un día, por Herrero … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Nov 20, 2012 | Marxe
Cada vez que teño coincidido co poeta José Agustín Goytisolo nalgún congreso ou reunión, polas noites, á hora das copas, sempre consegue que todo o mundo o secunde no que parece ser a súa gran paixón despois da literatura: xogar aos monos; ou chinchimoni, como lle chaman na miña terra. É ese pasatempo que consiste en gardar unhas moedas na man e que cada un dos participantes trate logo de adiviñar a suma total. Cando a José Agustín lle dá por aí, a cousa pode prolongarse durante horas.
En Lisboa, na Brasileira, tívonos unha noite atrapados a varios amigos ata as tantas da madrugada. Cando nos botaron, no taxi que nos levaba ao hotel, mentres eu ía falando con Antonio Martínez Sarrión, o empedernido púxome o puño dereito diante e invitoume: “A ver, pide”. Logo seguiu no ascensor e no cuarto.
Onte vin a José Agustín Goytisolo nun interesante programa … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Nov 19, 2012 | Marxe
En Belgrado, un poeta acaba de desafiar a un colega para dirimir unha cuestión de insultos pola vía clásica: con espada e padriños, nun descampado e de madrugada. A ofensa, polo visto, consistiu en que o ofensor lle chamou “garrapata” traidora ao outro. Supoño que se trata dun desafogo e que o ofendido non é nin unha garrapata nin un traidor, senón que simplemente ambos os dous poetas se caen mal por razóns de ciumes, envexas e todas esas miserias humanas que se dan na tribo literaria en todas partes. Nada novo.
Nun país no que a violencia chegou a niveis de crueldade extrema, como sucede sempre nas guerras civís, xa parece un adianto que dous homes indignados un co outro non acaben a tiros. Algo parecido declarou o propoñente do desafío, que dixo que non ten intención de matar ou ferir ao seu adversario; só poñelo en ridículo.
Para … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Nov 18, 2012 | Marxe
Alá polos anos sesenta asistín a unha conferencia na Universidade de Santiago na que o orador pretendía demostrar científicamente a existencia de Deus. Para construír a proba, valeuse da teoría da dilatación do cosmos de Arthur Eddington, co argumento de que se o cosmos estaba en expansión constante, habería que imaxinalo dun tamaño moito menor que o actual. Desa maneira, reducindo, reducindo, o conferenciante chegou a propoñer a imaxe dun balón de fútbol, dunha pelota de tenis e da cabeza dun alfinete.
A graza do asunto consistía en afirmar que, aínda que o mundo fose tan pequeno como a pata dun piollo, sería necesaria a intervención dun Ser Supremo para crear esa migalla. Como dixo despois un señor do público, entre crear da nada unha area ou o universo completo, a cuestión do tamaño carecía de relevancia.
Agora leo nos periódicos unha noticia relacionada coa posibilidade de que os científicos … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Nov 17, 2012 | Marxe
Unha señora indignada parece que lle pegou cun lacón na cabeza ao seu home. A arma, polo visto, estaba sen preparar, é dicir, que aínda non fora cociñada. Non é a primeira vez que se utiliza un anaco de porco para agredir a unha persoa. Hai anos, cando empezaron a instalarse en Galicia as grandes tendas de alimentación, circulou por todo o país adiante o rumor de que na Coruña, un marido irritado pola voracidade compradora da súa muller, que enchera o carro dunha maneira que a el lle pareceu desmesurada, ao chegar á caixa, supoño que como consecuencia do monto da factura, colleu un xamón e descargoullo enteiro na cabeza. Son formas primitivas de castigar, que corresponden a un pobo que nestas cousas non se fía aínda da modernidade.
Cando eu era estudante en Santiago, un día asistín a unha vista oral daquelas que celebraba a Audiencia da Coruña … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Nov 16, 2012 | Marxe
Aproveitei as horas de espera entre o avión que me traía de Baltimore e o que me tiña que levar ata Madrid, para dar un paseo por Nova York. O día estaba radiante e ía bastante calor. Entrei no Museo de Arte Moderna para ver unha vez máis eses cadros que un aprendeu a querer hai anos: xa se sabe, Jackson Pollock, Willem de Kooning, Barnett Newman… Despois perdinme polas rúas do centro sen rumbo, a gozar das marabillas dunha cidade que uns odian con carraxe e que outros amamos con entusiasmo case infantil.
Pasei tamén pola librería Gotham, tan destartalada e vella, onde os letreiros das distintas seccións aínda están escritos a man, con caligrafía amorosa, iso si, ben diferentes dos rótulos industriais, perfectos de execución e deseño, de Barnes and Nobel e outras tendas de libros da Quinta Avenida, ordenados e asépticos como farmacias.
Por último, antes de … Seguir leyendo
por amarxedotempo | Nov 15, 2012 | Marxe
Nesta terra de Galilea, en pequenos lugares situados á beira do lago, transcorreu un anaco da vida pública de Xesús de Nazaret. Confeso que a maior parte deles non me dixeron case nada. No monte Tabor, onde tivo lugar a Transfiguración, todo se botou a perder cando un frade nos amosou a marca do pé de Cristo. Na colina do Sermón da Montaña, parece un sarcasmo que o templo que conmemora un dos discursos máis fermosos da Historia fose construído por Mussolini. No río Xordán, venden botellas de auga a tres dólares, mentres centos de turistas americanos vestidos con túnica branca se bautizan por inmersión entre aplausos.
Cafarnaún é diferente. Esa foi a aldea na que viviu Xesús. Por fortuna, ninguén pretende coñecer cal era a súa casa, aínda que está sinalada a que pertenceu a Pedro. Abonda con entrar no que queda da sinagoga, onde el falou, para deixarse … Seguir leyendo
