La Voz de Galicia
Recuperación diaria das columnas de Á Marxe, escritas por Carlos Casares en "La Voz de Galicia"
Seleccionar página

Unha tradución

Houbo unha época en que tiven o propósito de traducir A illa do tesouro ao galego, pero entre unha prudente nugalla e outras circunstancias, o proxecto non chegou a realizarse. Na fase preparatoria, que sempre adoita ser a parte máis grande en calquera proceso, fun recollendo materiais, entre elas distintas traducións a outras linguas dese libro precioso. A que máis me gustou de todas foi a que realizou Gaziel, un prestixioso periodista español xa desaparecido que oculta o seu nome baixo ese pseudónimo.

Hai, non obstante, na tradución de Gaziel unha pasaxe curiosa que nunca conseguín aclarar. Na obra orixinal, cando o fidalgo e o médico falan co capitán Flint, aquel di textualmente que este era un filibusteiro tan terrible que “the spaniards were prodigiously afraid of him”, é dicir, que “os españois lle tiñan un medo enorme”. Non sei por que, Gaziel cambiou españois por holandeses.

É probable que … Seguir leyendo

Risa e liturxia

Aínda que supoño que non lle interesará a ninguén, direi que teño unha aversión instintiva á solemnidade e que nos lugares públicos, cando o protocolo impón unha liturxia obrigada, con frecuencia sinto ganas de rir. Non se trata de ningunha actitude crítica, moito menos despectiva, senón dunha vella reminiscencia infantil. Cando era neno e ía de visita formal coa miña nai á casa dos amigos, ela tiña o costume de advertirme para que non rise. O resultado era case sempre catastrófico.

Hai uns días, nunha reunión, esta deficiencia educacional non resolta estivo a punto de colocarme nunha situación difícil. No momento central do acto, cando a compostura era obrigada, a imaxinación fóiseme cara a unha lectura que fixen hai anos non sei onde e que tiña como protagonista a William Faulkner, o novelista americano.

Alguén invitara o escritor a unha festa nalgún país de Europa. A reunión era con solemnidade … Seguir leyendo

Pensando en Miguel Torga

Non me acordo exactamente en que ano foi, aínda que teño a impresión de que debeu ser a finais da década dos setenta. Nunha das miñas visitas a Estocolmo, estiven na casa do escritor Artur Lundkvist, que daquela tiña fama de mandar moito na Academia e decidir coa súa autoridade unha boa parte dos premios Nobel de literatura de cada ano. Polo pouco entusiasmo que sentía pola persoa e a obra de Borges, de quen falamos aquel día, souben que ao escritor arxentino lle ía ser moi difícil obter o arelado galardón.

En cambio, non recordo se naquela ocasión ou nalgunha outra posterior, saín convencido de que un candidato firme para un futuro máis ou menos inmediato era Octavio Paz, como así sucedeu uns anos despois. Lundkvist falaba con tanta admiración do poeta mexicano que non resultaba aventurado adiviñar o que pasou.

Daquela, eu díxenlle que non se entendía ben … Seguir leyendo

Pulpo

Estes días, desde que saíu nos periódicos a noticia de que se acababa de publicar un relato meu co título de Un polbo xigante, padecín as bromas de non poucos amigos e coñecidos, aumentadas onte, durante a presentación que se fixo en Vigo, porque na invitación para o acto confundíronse e, en vez de “polbo”, puxeron “polvo”. (Supoño que, na imprenta, alguén corrixiu o que lle parecía un erro.) Adiántome a dicir, para os menos informados, que polbo é o nome lingüisticamente correcto para nomear o que normalmente case todo o mundo chama pulpo.

Confeso que no título orixinal, eu puxera pulpo conscientemente, aínda sabendo que sería máis pertinente escribir polbo, palabra que, por outra parte, eu escoitei desde neno. Os correctores, sen embargo, meteron o coitelo e deixaron as cousas no seu sitio, facéndolle un beneficio á ortografía e armándome a min un pequeno lío. Sen ir … Seguir leyendo

Alegrías

Onte pola mañá, mentres ía no coche, chamáronme dunha emisora de radio para participar en directo nun programa sobre José Saramago, con el presente no estudio. Fíxome moita ilusión poder felicitalo persoalmente, cousa nada fácil nestes días, cando está tan agobiado e rodeado de xente a todas horas. Recordeille aquel día que lle dei a noticia, que a min me contaran de boa fonte en Estocolmo, de que uns meses antes estivera a punto de gañar o premio Nobel por un voto de diferenza. Como contei aquí hai pouco, el amosouse bastante escéptico, e mesmo me chegou a insinuar que non pensaba que tivera moitas oportunidades, dada a súa ideoloxía.

Durante o programa, con ese humor fino tan seu, díxome que desde entón, cada ano, cando se aproximaban as datas nas que se concede o premio, pensaba en chamarme por teléfono, para preguntarme se sabía algo. Se chega a facelo, … Seguir leyendo

Sufrimento

Neste mesmo periódico de hoxe publícase a entrevista que lle fixen hai uns días na súa casa da Coruña a Domingo García-Sabell. Nela falamos, entre outras cousas, dun asunto que sempre me preocupou: o sufrimento dos inocentes. A primeira vez que batín con ese tema foi cando lin a novela A peste, de Albert Camus. Como recordarán os lectores desa obra excelente, a peste que se adona da cidade é interpretada polo P. Paneloux, sacerdote xesuíta, como un  castigo merecido. O doutor Rieux, en cambio, non comparte esa opinión. Un día, despois de fracasar no intento de salvar un neno, no momento de saír do cuarto do hospital onde aquel acaba de morrer, o médico dille ao sacerdote: “Padre, polo menos este era inocente”.

Négome a aceptar que un Deus que é todopoderoso permita o sufrimento dun neno. Eu, que son un pobre mortal cheo de pecados, sería incapaz, … Seguir leyendo

A dificultade das medidas

Cando eu era neno e ía á escola, o mestre falábanos con frecuencia a importancia que tiña coñecer ben o sistema métrico decimal. Para ilustrarnos cun exemplo, falábanos dun albanel da vila, personaxe bastante popular e querido polos veciños, que ignoraba todo canto se refería a números, contas e medidas, o cal lle tiña impedido progresar no seu oficio. Desde entón, cada vez que eu atopaba a aquel señor, miraba para el con curiosidade: era o home que non sabía o sistema métrico decimal.

A verdade, non sei como se arranxaba, pero levantaba os muros ben dereitos, acertaba á hora de facer unha porta ou unha ventá e puña os alicatados de cociñas e baños ao milímetro. Supoño que inventaría un sistema propio, igual que se fose o primeiro home sobre a terra. Entre os ignorantes hai xente moi lista.

Digo isto porque onte tiven que facer de carpinteiro na … Seguir leyendo

Tempo para ser breve

No xantar con periodistas que convocamos onte para dar a coñecer o fallo dos premios do Pen Clube, unha vez resolto o asunto que nos xuntaba arredor da mesa, falamos de moitas cousas. Un dos asistentes, Paulino Novo, díxonos que rematou recentemente un estudo sobre cen insultos, entre os cales hai un que sacou desta columna e que eu pensei que era de uso xeral en toda Galicia, pero que debe ser da miña terra. Refírome a “larafuzas”, que alá pola Limia se emprega para referirse cariñosamente aos rapaces sucios.

Polo que escoitei, neste capítulo da lingua, o enxeño brilla case sempre con luz poderosa, o cal non constitúe ningunha sorpresa, pois adoita ser así cando un utiliza a intelixencia contra os demais. Particularmente maligno e afiado pareceume un insulto que citou Blanco Campaña, escoitado en Camariñas: “Non me sexas ti”.

Houbo un momento en que alguén falou tamén da … Seguir leyendo

Recordo de Hemingway

Cando un volve á casa despois dunha viaxe, as vivencias, ata entón embarulladas, convértense en recordos ordenados. É unha segunda maneira de gozar con tranquilidade das experiencias pasadas. De todos os momentos que vivín estes días nos Estados Unidos, o que acode con máis forza á miña memoria é a peregrinación que fixen ata a pequena vila de Oak Park, preto de Chicago, para visitar a casa onde naceu Ernest Hemingway. Había tempo que o tiña pensado, pero nunca se presentara a ocasión ata agora.

É unha pequena casa de madeira situada nun fermoso parque, a moi poucos metros da casa e do estudio de Frank Lloyd Wright. Aínda dentro da súa graza arquitectónica, non ten ningún parecido coas extraordinarias mansións millonarias que a rodean, moitas delas privadas do magnífico esplendor doutro tempo.

Nunha alcoba da parte alta, que hoxe só se pode contemplara través dunha porta de cristal, naceu … Seguir leyendo

O final dun heroe

Non me acordo xa como se chamaba aquel deputado vasco, barbudo e radical, que na noite do 23 de febreiro, cando o golpe, colleu unha lancha en San Sebastián e fuxiu de forma atolondrada ata perderse en alta mar. Uns meses despois, pa sado o perigo e rescatado o home das augas, nun coloquio público alguén lle afeou o seu proceder e lle reprochou un comportamento tan pouco gallardo. El respondeu cinicamente que o primeiro deber de todo revolucionario era conservar a propia vida.

Cunha mentalidade tan roñosa dificilmente se pode ser un heroe. Deuse ademais a circunstancia pouco gloriosa de que cando aquel señor se atopaba perdido no medio das augas, loitando a brazo partido contra os elementos, pasara por alí un barco da mariña española, que lle salvou a vida e o remolcou ata terra.

Algo parecido lle acaba de pasar a Alexander Rutskoi. Un esperaba que este … Seguir leyendo