De todas as historias que se contan de Urbano Lugrís, aquel gran pintor que morreu en Vigo no ano 1973, cada vez resulta máis difícil saber cales foron certas e cales pertencen á riquísima lenda que se foi tecendo arredor da súa espléndida figura humana ao longo dos anos. Coñezo varias persoas que me aseguraron seren testemuñas dalgunhas delas. ¿Será verdade, como afirman, que un día o artista se botou a correr na rúa, atravesándoa ata o outro lado cos brazos abertos en actitude de abrazo cara a un pobre cura velliño ao que lle chamaba papá a berros, coa voz garimosa dun afecto filial conmovedor? Uns din que sucedeu na Coruña, concretamente na rúa de San Andrés; outros, que ocorreu no centro de Vigo, baixando por Colón.
Supoño que debe ser apócrifa unha das anécdotas que máis circularon en vida do pintor e que aínda hoxe se segue a repetir: aquela que o sitúa na inauguración, por parte de Franco, dun edificio no que Lugrís tería pintado uns murais. Cando o xefe do Estado se interesou polo artista e lle preguntou de onde era, este respondeulle moi coñón: “Yo soy del Ferrol de su Excelencia”.
Todas estas historias, certas ou non, serviron para debuxar a imaxe divertida, entre irresponsable e xenial, dun home certamente raro, curioso, algo aloucado e dun enxeño rápido e intelixente. Pero tamén serviron para sepultar, en parte, a súa pintura, que a min, personalmente, me entusiasma, como entusiasmou en Madrid, aínda hai pouco, os miles de asombrados visitantes que a descubriron no Círculo de Bellas Artes. Desde onte, por deferencia xenerosa dun grupo de amigos, teño na miña casa un debuxo de Urbano Lugrís. Pásame algo parecido ao que contan daquel toureiro presumido: que se non o digo, rebento.
Esta columna publicouse orixinalmente o 29 de setembro de 1999