O outro día, en Ourense, fun dar un paseo no coche para fuxir da néboa, que era espesa e fría, e buscar o sol. Elixín o alto do Cumial, quizais porque cando era pequeno e viña desde Xinzo, aquela era a raia divisoria entre o azul do ceo e a cor gris da brétema. Por certo que ao pasar por debaixo da ponte do tren, en Seixalbo, acordeime dunha historia que contaba o meu pai. Contouma a primeira vez un día que iamos no autobús, sentados na baca, en compañía dun xuíz que se apelidaba Saco, nome que a min me daba a risa. Supoño que ma contou para que agachara a cabeza e non cometera a imprudencia de levantala ao pasar por debaixo da ponte.
A historia, segundo dicía o meu pai, sucedera alí mesmo, había algúns anos, imprecisión temporal que eu asociaba sempre cos tempos para min remotos da Guerra Civil de 1936. Por outra parte, el mesmo fora testemuña do suceso, o cal o convertía nun feito absolutamente certo, non nun conto máis ou menos verosímil. Esa foi a razón de que aquel relato me impresionase tanto durante a miña nenez.
A cousa foi que unha señora que viaxaba no alto dun coche coma nós, en compañía de cinco fillos, todos comendo bocadillos, incluída a nai, de repente, precisamente por non agacharse, a muller quedou sen cabeza, un corpo sen cabeza, co bocadillo na man, sen boca para comelo. Escuso dicir que me estremecín de espanto e que non me librei daquel sentimento ata que, anos despois, lendo a Dickens, descubrín de onde procedía aquela historia. Non sei se a lección me serviu para non perder nunca a cabeza, pero desde entón aprendín unha cousa. Na vida, o peor non é perder a cabeza, senón quedar co bocadillo na man.
Esta columna publicouse orixinalmente o 4 de decembro de 1999.