Xa teño dito aquí outras veces que un dos heroes da miña infancia, incluso da adolescencia, foi un dentista da miña vila chamado Fausto Martínez Biel, a quen todo o mundo tomaba por tolo e que a min me resultaba unha personalidade fascinante. É certo que se trataba dun home raro, algo extravagante e solitario, pero dotado dunha grande intelixencia e con moito corazón.
As extravagancias levábano a imprimir tarxetas co falso título de marqués da Limia ou a exhibir un diploma no que un garda municipal de Reus, pretendido descendente dos Trastámara, lle outorgaba un ducado fantasma. A faceta xenerosa, en cambio, conducíao a axudar a toda a clase de necesitados, incluso recollendo a algúns na súa casa de por vida.
Fausto era un dos catro ou cinco señores que naquela época, na miña vila, levaban sombreiro. Todos eles o manexaban, sobre todo para os saúdos, cunha elegancia admirable. Consistía esta nun leve toque, case imperceptible, que non se sabía ben se dependía de que o chapeu subise uns milímetros no aire ou se, polo contrario, fose a cabeza a que se agachase na mesma proporción. En todo caso, o movemento aquel era perfecto, correctísimo.
Algo empezou a cambiar o día en que un gamberro lle furou o sombreiro a Fausto cun puro habano, facéndolle un buraco por onde cabían toneladas de zafiedade. Foi como se acabase unha época. Agora xa ninguén usa sombreiro, o cal non ten nada de particular nin ten por que ser lamentado. O que é lamentable, iso si, é a falta de cortesía, simbolizada na desaparición daquel toque distinguido.
Digo isto porque vin na televisión como un individuo lle dicía a unha muller que tiña cara de petardo e que todo o mundo sabía que lle puxera os cornos ao mozo e outras barbaridades polo estilo. Que lle calcen rapidamente un sombreiro a este tipo, aínda que non sirva máis que para tapar as verzas que lle saen da cabeza.
Esta columna publicouse orixinalmente o 13 de novembro de 2000.